၁။ က်ေနာ္မွာ သူငယ္ခ်င္းအေပါင္းအသင္း ရခုိင္/ဗမာတိ ဟိပါေရ။က်ေနာ္ေျပာခ်င္ေစာ္က ဗမာ၄ေယာက္နန္. ဆုိင္တစ္ဆုိင္မွာ ဆုံမိပါေရ။က်ေနာ္သူငယ္ခ်င္းရခုိင္တစ္ေယာက္နန္. ဆုိင္တစ္ဆုိင္ကို လားေရခါ တြိ.ဆုံျခင္း ျဖစ္ပါေရ။ပုံမွန္အတုိင္း ဆုိင္မွာ တြိကတ္ယင္းနန္. အာလာပသာလာပ စကားတိ ေျပာျဖစ္ကတ္ပါေရ။ယင္းအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္၇ုိ.ရခုိင္ႏွစ္ေယာက္ ေျပာစရာစကားတိ ေပၚလာလုိ. ရခုိင္စကားနန္. က်ေနာ္ရုိ.ႏွစ္ေယာက္ ေျပာနိန္ကတ္ပါေရ.ယင္းအထဲမွာ ဗမာေလးေယာက္မွာ တစ္ေယာက္က ငါတုိ.ကို အတင္းေျပာေနတာလားလုိ. လွမ္းမိန္းပါေရ က်ေနာ္ရုိ.က မဟုတ္ပါ ကိုယ္ေရးကုိယ္တာကိစၥေလးတစ္ခု ေျပာေနတာပါလုိ. ျပန္ေျဖလုိက္ပါေရ။ယင္းဗမာေကာင္က ဆက္ေျပာပါေရ ဗမာလို ေျပာကြာလတ္။က်ေနာ္က ဟာ ဗမာလုိေတာ.က်ေနာ္တုိ. လူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္း ေျပာလုိ.မရဘူး က်ေနာ္တုိ.က အက်င္.လည္း မရွိဘူး ေျပာေလ.ေျပာထေလ. မရွိဘူးလုိ. တရုတ္က တရုတ္က တရုတ္နဲ.ေတြ.ရင္ တရုတ္လုိပဲ ေျပာတယ္ အိႏၵိယကလည္း အိႏၵိယလူမ်ိိဳးအခ်င္းခ်င္းေတြ.ရင္ အိႏိၵယလုိပဲ ေျပာတယ္ ခင္ဗ်ားတုိ. ဗမာေတြလည္း မေလးရွားမွာ မေလးေတြေရွ.မွာ ဗမာေတြအခ်င္းခ်င္း မေလးေတြနားလည္ေအာင္ ဘာေၾကာင္.မေလးစကားကိုမေျပာပဲ ဗမာစကားကုိ ေျပာေနတာလဲလုိ. ျပန္မိန္းလုိက္ပါေရ။ယင္းခါမွ စကားဆက္ေျပာလုိ.မရမွ စကားမႏုိင္မွန္းသိမွ သိမ္းသြင္းလုိ. မရႏုိင္မွန္းသိလုိ. ေနာက္တာပါကြာလုိ. ျပန္ေျပာပါေရ။
၂။ တစ္ရက္နိန္. အလုပ္ကဗမာတစ္ေယာက္ မေလးကို ေရာက္ေစာ္မၾကာသိမ္.ျဖစ္လုိ. တစ္ခုကိုသင္. မလားဖူး မေရာက္ဖူး မလားတတ္ျဖစ္လုိ. ယင္းသူမွာ အသိတစ္ေယာက္နန္. ခ်ိန္းထားလုိ. လုိက္ပုိ.ေပးပါ ကူညီပါဗ်ာ ဆုိပနာ အကူအညီေတာင္းပါေရ က်ေနာ္ေလးသင္. ေအာ္ အလုပ္ကရာ မလား ကူညီေကာင္းပါေရလုိ. အတြိးနာန္. လုိက္ပုိ.ပီးလုိက္ပါေရ.ယင္းသူခ်ိန္းထားေရ နိန္ရာကို ေရာက္လုိ. ခ်ိန္းထားေရ လူနန္. တြိ.ေရခါ စကားတိ အားရပါးရ ေျပာကတ္ပါဗ်ာယ္ေယ.ယင္းသူနန္.ခ်ိန္းထားေရလူ(ဗမာ)က အကိုက ဘယ္ကလဲ ျမန္မာလားလုိ. မိန္းပါေရ က်ေနာ္က ရခုိင္ရုိ.ထုးံစံအတုိင္း ယုိင္ေက်းမွုဟိေရအခါ ဟုတ္ပါေရ က်ေနာ္လည္း ျမန္မာပါပဲလုိ. ေျပာလိုက္ပါေရ ယင္းအခ်ိန္ခါ က်ေနာ္ကုိ လုိက္ပုိ.ဖုိ.အကူအညီေတာင္းေရ ဗမာက ျမန္မာအစစ္မဟုတ္ဘူး ရခုိင္လုိ. ျပန္ျပင္ေျပာပါေရ။က်ေနာ္စိတ္ထဲမွာ ထင္.ခနဲ အတြိးတိ ၀င္လာပါေရ အလုပ္ထဲမွာ အကူအညီေတာင္းစရာ ဟိေက အကိုေရ ျမန္မာအခ်င္းခ်င္းေတြပဲ ကူညီပါဦး ျမန္မာေတြပဲ ကူညီပါလုိ. စကားခ်ခ်ိဳနန္. အကူအညီေတာင္းတတ္ပါေရ စုိင္းစားၾကည္.ကတ္ပါ က်ေနာ္က သေဘာက သေဘာရုိးနန္. အလုိက္သင္.ပင္ ျမန္မာပါပဲလို. ျပီးစေလြ ေျပာလိုက္ေစာ္ကို ျမန္မာစစ္မဟုတ္ဘူး ရခုိင္လုိ.ျပန္ေျပာေစာ္ကို ၾကည္.ပါ က်ေနာ္အတြိးတိ မ်ားလားခပါေရ က်ေနာ္မေလးမွာ မေလးႏုိင္ငံသားတစ္ေယာက္ျဖစ္စီ/တစ္ျခားႏုိင္ငံျခားသား တစ္ေယာက္ကျဖစ္စီ Where do you come from?မင္းက ဇာကလာလဲလို.မိန္းေရခါ အေလြတကူနန္. I came from myanmar ျမန္မာျပည္က လာေစာ္ပါလုိ. ျပန္ျဖီိလုိက္ပါေရ ျမန္မာႏုိင္ငံကလို. ေျပာလိုက္ေစာ္နန္. ျမန္မာလူမ်ိဳးလုိ. အထင္ေရာက္လားဖုိ.ေစာ္က က်ိန္းေသပါ။ရခုိင္(အာရကန္)လို.ျဖီေကေလ. သိဖုိ.မဟုတ္စြာနန္.မျဖီလုိက္ပါ။ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူမ်ိဳး(၈)မ်ိဳးဟိပါေရ ယင္းအထဲမွာ က်ေနာ္က rakhine(arakan)လုိ.ျပန္ျဖီလုိက္ေက ဇာကရခုိင္(အာရကန္)လဲလုိ ျပန္မိန္းေက စကားရွည္လားဖုိ.ေစာ္ကုိ သိလိုိ. ယင္းပုိင္မိန္းတုိင္း အေလြတကူ ျမန္မာပါလုိ. ျပန္ျဖီမိလိုက္ေစာ္က အၾကိမ္ၾကိမ္ပါ က်ေနာ္ အဂုမွ ေနာက္တၾကီးေစာ္ ရလုိက္ပါေရ ေနာက္တစ္ခါ လူမ်ိဳးျခားတစ္ေယာက္က Where do you comefrom?လုိ.မိန္းလာေကI came from arakan country(rakhine)က်ေနာ္ရခုိင္ႏုိင္ငံက လာေစာ္ပါလုိ. ေျပာမိဖုိ.ေစာ္ ျဖီမိဖုိ.ေစာ္ အေသအခ်ာပါဗ်ာယ္ေယ.ထပ္မိန္းလာေက Our country is ensaved by burma unfairly and inhumanly and unjustly moreover they are killing ourrace as a genocide to appear from the world's map then is destroying our culture and stolen ourownLiterature.က်ေနာ္ရုိ.ႏုိင္ငံကုိ ဗမာအစုိးရက မတရား သိမ္းပုိက္ထားျခင္းျဖစ္ပါေရ က်ေနာ္ရုိ.လူမ်ိဳးကိုလည္း ကမာၻျမီပုံက ေပ်ာက္လားေအာင္ လူမ်ိဳးျပဳန္းသတ္ျဖတ္မွုတိ လုပ္နိန္ပါေရ က်ေနာ္ရို.ယုိင္ေက်းမွုု ဖ်က္စီးနိန္ပါေရ က်ေနာ္ရုိ.ပုိင္ဆုိင္ေရ ကုိယ္ပုိင္စာပီကိုသင္. ခုိးထားပါေရလုိ. ရွင္းျပဖုိ.ေစာ္က အသီအခ်ာပါဗ်ာယ္။Insie myanmar,majority of burma are very cunning like foxes and They are being ruling other races contain of our race(rakhine) rudely without developing on our country.ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ဗမာအမ်ားစုေစာ္ ျမီခြီးတိပုိင္ ေကာက္က်စ္ပနာ တုိင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္နိန္ပါေရ တုိင္းျပည္ကုိ ဖြံျဖိဳးတုိးတက္ေအာင္ လုပ္ဆာင္ျခင္း အလ်ဥ္းမရွိပဲ ရခုိင္လူမ်ိဳးအပါအ၀င္ အျခားလူမ်ိဳးစုတိကိုသင္. အုပ္ခ်ဳပ္နိန္ပါေရ။ Outside of myanmar,they are transmiting all of races of myanmar are in unity and they are trying to be developing so far as fastly as good as they do nothing for developing.ျမန္မာျပည္အျပင္ဘက္မွာက်ေက ဗမာအစုိးရေစာ္ သတင္းလြင္.နိန္ပါေရ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုတိ အားလုးံစစည္းလလုးံနန္. နိန္ထုိင္ကတ္ပါေရ ေယျပီးနာ သူရုိ.ေစာ္ ႏုိင္ငံေတာ္ တုိးတက္ဖုိ.အတြက္ ျမန္ႏုိင္သမွ် အျမန္ လုပ္ေဆာင္နိန္ပါေရလုိ. ေျပာပါေရ လက္တြိမွာက်ေက သူရို.တိေစာ္ တစ္ခုသင္. တုိးတက္ေအာင္မလုပ္ပါလုိ. ေျပာမိဖုိ.ေစာ္ အေသခ်ာပါ။
၃။ လြန္ခေရ သုးံနွစ္ေလာက္က က်ေနာ္သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ မေလးကုိ လာအလုပ္လုပ္ပါေရ သူပညာအရည္အခ်င္းကလည္း မဆိုးပါ မေလးေလဆိပ္ကို ေရာက္ေရာက္ခ်င္းေအးဂ်င္.က လာၾကိဳလုိ. ေအးဂ်င္.နန္. လုိက္ပါလားပါေရ ေအးဂ်င္.နန္. စကားစျမည္ေျပာဆိုယင္းနန္. ေအးဂ်င္.က ယင္းသူဧး အရည္အခ်င္းကို သိလားလုိ. သူေဌးဘက္ကိုိ ပုိ.ေရခါ သူေစာ္အရည္အခ်င္းသိေၾကာင္း အဂၤလိပ္စကားတတ္ေၾကာင္းကို တင္ျပပီးလုိက္ပါေရ သူေဌးကလည္း သေဘာက်ပနာ ေနာက္နိန္.ခါ က်ေနာ္ သူငယ္ခ်င္းကုိ စာရီးအလုပ္တန္းခန္.ပါေရ လာခါကေတာ. ေခၚစာမွာ ရုိးရုိးအလုပ္သမားအနိန္နန္.ပါ ေအးဂ်င္.က အေျပာေကာင္းလုိ.စာရီးခန္.ျခင္း၊ office staff(ရုးံ၀န္ထမ္း)တစ္ေယာက္ျဖစ္လားပါေရ. ယင္းသူလုပ္ေတအလုပ္(စက္ရုံ)ထဲမွာ အိႏၵိယလူမ်ိဳးအေယာက္၁၀ေလာက္ ဟိပါေရ ဗမာက ၁၉ေယာက္ ရွိပါေရ မေလးရွားက တရုတ္သူေဌးအပါအ၀င္ အိႏၵိယလူမ်ိဳးတိကပါ ယင္းသူကုိ ျမန္မာ(ဗမာ)လူမ်ိဳးလုိ.ရာ သိကတ္ပါေရ ယင္းအလုပ္ထဲမွာ လူေဟာင္းဗမာတစ္ခ်ိဳ.က သူေဌးလူယုံျဖစ္နိန္ပါေရ။ဗမာတိထဲမွာ ရခုိင္တစ္ေယာက္ ရုးံအလုပ္ကုိရလားလုိ. အေထာက္အကူရဖုိ. အကူအညီပီးႏုိင္ေရလုိ. ေက်နပ္ဂုဏ္ယူရဖုိ.အစား ရခုိင္သားတစ္ေယာက္ အထက္ကို ေရာက္လားဖုိ.ေစာ္ကို သူရုိ.ထက္သာလားဖုိ.ေစာ္ကို ေၾကာက္နိန္ကတ္ မနာလုိျဖစ္နိန္ကတ္ပါေရ.ယင္းအတြက္နန္. သူေဌးအပါအ၀င္ သူရုိ.မန္ေနဂ်ာကုိပါ က်ေနာ္သူငယ္ခ်င္းမေကာင္းေၾကာင္း ေအာက္ျခီလြတ္ဘ၀င္ျမင္္္.ေၾကာင္း မဟုတ္မတရား လိမ္ဆယ္ပနာ ေဂ်ာက္တြန္းကတ္ပါေရ ယင္းခ်င္.ေတာင္ မကသိမ္. က်ေနာ္သူငယ္ခ်င္းကို ရန္စရွာပနာ ဗမာတိ ၀ုိင္းရုိက္ကတ္ပါေရ သူေဌးလည္း ယင္းနိန္.ည သိသိခ်င္း ေရာက္လာပနာ All are myanmar.stay like family and all of young brother and elder brother.အားလုးံျမန္မာတိရာမလား မိသားစုပုိင္ ညီအစ္ကိုတိပုိင္ ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ နိန္ကတ္ပါလုိ. ေျပာပါေရ. ယင္းေနာက္ပုိင္း ဗမာတိက ျပသာနာကို ပုိၾကီးထြားလာေအာင္ လုပ္ကတ္ပါေရ သူေဌးသင္. ေျပာလုိ.မရပါဗ်ာယ္ က်ေနာက္သူငယ္ခ်င္းက တစ္ေယာက္တည္း ဗမာတိက အမ်ား အမ်ားနန္.တစ္ေယာက္ဆိုခါ သူေဌးသင္. အမ်ားစကားကုိရာ နား၀င္လားပါေရ.ေနာက္ ယင္းခ်င္.ကနိန္ က်ေနာ္သူငယ္ခ်င္းကို စာရီးအလုပ္ကနိန္ျဖဳတ္ပနာ ရုိးရိုးအလုပ္သမားနိန္ရာကို ဗမာတိနန္. တတူတူအလုပ္လုပ္ဖုိ. ခုိင္းလုိက္ပါေရ ခ်ခ်င္းေသွ်ေျပာရဖုိ.ဆုိေက စာရီးအလုပ္က ျဖဳတ္ခ်ပလုိက္ပါေရေယ ယင္းအလုပ္မွာ မိသားစုစီးပြားရီးသင္.အဆင္မေျပခါ သည္းအည္းခံပနာ ၃ႏွစ္လုးံလုးံ ဗမာတိလက္ေအာက္မွာ အလုပ္လုပ္ခရပါေရလုိ. က်ေနာ္ကို ရင္ဖြင္.ျပပါေရ.က်ေနာ္ကသင္. ဗမာဆိုေစာ္ ရခုိင္လူမ်ိဳးတိအေပၚကို သမုိင္းအဆက္ဆက္ ပုဂၢဳိလ္ရီးအရေသာ္လည္းေကာင္း၊လူမ်ိဳးရီးအရေသာ္လည္းေကာင္း ဇာခါမွ ေကာင္းက်ိဳးမပီးေရအျပင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ဒုကၡပီး နွိပ္စက္ ျပသာနာတိကို မီးခြက္ထြန္းလုိ. ရွာေရ ျမီခြီးေအာက္တန္းစား အယုတ္တမာေကာင္တိ လူမ်ိဳးတိပါလုိ.ေျပာလုိက္ပါေရ က်ေနာ္သူငယ္ခ်င္းပုိင္ အျဖစ္မ်ိဳး ေဒကမာၻျမီထက္မွာ ဗမာက ရခုိင္ကို ဒုကၡပီးနိန္ေစာ္ ဒုနန္.ေဒးပါ။တစ္ပုံတစ္ပင္ၾကီးပါ။ရခုိင္လူမ်ိဳးတိ သိကတ္ပါ သေဘာေပါက္ကတ္ပါ။ရခုိင္ျပည္မွာ ဗမာအုပ္ခ်ဳပ္နိန္လို. ႏွိပ္စက္မွုဒဏ္တိ အမ်ိဳးမ်ိဳးျပသာနာရွာနိန္ကတ္လုိ. စီးပြားရီးအဆင္မေျပကတ္လုိ. ႏုိင္ငံျခားမွာ အလုပ္လာလုပ္ေစာ္ေတာင္မွ ယင္းသူရုိ.လက္ေအာက္ရန္က မလြတ္ႏုိင္ပါသိမ္.ေယ။ေယအတြက္နန္. ရခုိင္လူမ်ိဳးတိ စည္းလုးံကတ္ပါ ဗမာနန္. မေပါင္းေက မရဆုိေရ အတြိးမ်ိဳး မမြီးကတ္ပါေက.မတတ္သာလုိ. လုပ္ငန္းခြင္တိမွာ အဆင္ေျပဖုိ.ေပါင္းသင္းရေကသင္. အလိမၼာနန္. ေပါင္းသင္းဆက္ဆံကတ္ပါ.ရႏုိင္သေလာက္ ကုိက ပညာယူပါ ကုိဘက္က မပီးပါေက. ကိုဘက္က ယင္းသူရုိ.ကုိ ပညာတစ္ခုပီးလုိက္ေက ကိုယ္ရခုိင္လူမ်ိဳးကို ဒုကၡပီးဖုိ. ပညာတစ္ခု သင္ပီးလုိက္ေစာ္နန္. တတူတူပါဗ်ာယ္ ယင္းသူရုိ.နန္.တြိလုိ. မတတ္သာလုိ. လၻက္ရည္တစ္ခြက္ တုိက္ရဖုိ. အျခီအနိန္ ၾကဳံလာေက ဆလိပ္တစ္လိပ္ တုိက္လုိက္ပါ မဟုတ္ေက ကြမ္းတစ္ယာ ေကြ်းလုိက္ပါ ယင္းလၻက္ရည္တစ္ခြက္ကုိ ရခုိင္လူမ်ိဳးတစ္ေယာက္ကုိ တုိက္လုိက္ပါ ရခုိင္လူမ်ိဳးတစ္ေယာက္ လၻက္ရည္တစ္ခြက္ ေသာက္ရပါလိမ္.ေမ.ေဘးမျဖစ္စီပါ။စစ္မွန္ေရ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္နန္. မ်ိဳးေစာင္.တရားကုိ လက္ကုိင္ထားကတ္ပါ ရခုိင္အခ်င္းခ်င္း ရုိင္းပင္းကူညီကတ္ပါ အသိပညာတိ ဖလွယ္ကတ္ပါ အနာဂတ္ ရခုိင္ေခါင္းေဆာင္တိ မကန္လုိအပ္နိန္ပါေရ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ေကာင္းစားဖုိ.ထက္ ရခုိင္လူမ်ိဳးအမ်ားေကာင္းစားဖုိ.ကို ရီြးခ်ယ္ပါ။ ကိုယ္က်ိဳးမၾကည္. အနစ္နာခံစိတ္ မြီးကတ္ပါ ရခုိင္အခ်င္းခ်င္းသည္းခံကတ္ပါ နားလည္ပီးပနာ သေဘာထား ၾကီးကတ္ပါ ေယပိုင္ဆိုေက မ်ားမၾကာခင္မွာ ဖရခုိင္ႏုိင္ငံေတာ္ ျပန္လည္ ေပၚေပါက္ လာပါလိမ္.ေမ သာယာ၀ျဖိဳးေရ ႏုိင္ငံေတာ္တစ္ခု တည္ေဆာက္ကတ္ပါဖုိ.လုိ. အၾကံျပဳပါသည္.(ရြီေျမာက္ဦး-ခုိင္ေက်ာ္ဆန္း)
၂။ တစ္ရက္နိန္. အလုပ္ကဗမာတစ္ေယာက္ မေလးကို ေရာက္ေစာ္မၾကာသိမ္.ျဖစ္လုိ. တစ္ခုကိုသင္. မလားဖူး မေရာက္ဖူး မလားတတ္ျဖစ္လုိ. ယင္းသူမွာ အသိတစ္ေယာက္နန္. ခ်ိန္းထားလုိ. လုိက္ပုိ.ေပးပါ ကူညီပါဗ်ာ ဆုိပနာ အကူအညီေတာင္းပါေရ က်ေနာ္ေလးသင္. ေအာ္ အလုပ္ကရာ မလား ကူညီေကာင္းပါေရလုိ. အတြိးနာန္. လုိက္ပုိ.ပီးလုိက္ပါေရ.ယင္းသူခ်ိန္းထားေရ နိန္ရာကို ေရာက္လုိ. ခ်ိန္းထားေရ လူနန္. တြိ.ေရခါ စကားတိ အားရပါးရ ေျပာကတ္ပါဗ်ာယ္ေယ.ယင္းသူနန္.ခ်ိန္းထားေရလူ(ဗမာ)က အကိုက ဘယ္ကလဲ ျမန္မာလားလုိ. မိန္းပါေရ က်ေနာ္က ရခုိင္ရုိ.ထုးံစံအတုိင္း ယုိင္ေက်းမွုဟိေရအခါ ဟုတ္ပါေရ က်ေနာ္လည္း ျမန္မာပါပဲလုိ. ေျပာလိုက္ပါေရ ယင္းအခ်ိန္ခါ က်ေနာ္ကုိ လုိက္ပုိ.ဖုိ.အကူအညီေတာင္းေရ ဗမာက ျမန္မာအစစ္မဟုတ္ဘူး ရခုိင္လုိ. ျပန္ျပင္ေျပာပါေရ။က်ေနာ္စိတ္ထဲမွာ ထင္.ခနဲ အတြိးတိ ၀င္လာပါေရ အလုပ္ထဲမွာ အကူအညီေတာင္းစရာ ဟိေက အကိုေရ ျမန္မာအခ်င္းခ်င္းေတြပဲ ကူညီပါဦး ျမန္မာေတြပဲ ကူညီပါလုိ. စကားခ်ခ်ိဳနန္. အကူအညီေတာင္းတတ္ပါေရ စုိင္းစားၾကည္.ကတ္ပါ က်ေနာ္က သေဘာက သေဘာရုိးနန္. အလုိက္သင္.ပင္ ျမန္မာပါပဲလို. ျပီးစေလြ ေျပာလိုက္ေစာ္ကို ျမန္မာစစ္မဟုတ္ဘူး ရခုိင္လုိ.ျပန္ေျပာေစာ္ကို ၾကည္.ပါ က်ေနာ္အတြိးတိ မ်ားလားခပါေရ က်ေနာ္မေလးမွာ မေလးႏုိင္ငံသားတစ္ေယာက္ျဖစ္စီ/တစ္ျခားႏုိင္ငံျခားသား တစ္ေယာက္ကျဖစ္စီ Where do you come from?မင္းက ဇာကလာလဲလို.မိန္းေရခါ အေလြတကူနန္. I came from myanmar ျမန္မာျပည္က လာေစာ္ပါလုိ. ျပန္ျဖီိလုိက္ပါေရ ျမန္မာႏုိင္ငံကလို. ေျပာလိုက္ေစာ္နန္. ျမန္မာလူမ်ိဳးလုိ. အထင္ေရာက္လားဖုိ.ေစာ္က က်ိန္းေသပါ။ရခုိင္(အာရကန္)လို.ျဖီေကေလ. သိဖုိ.မဟုတ္စြာနန္.မျဖီလုိက္ပါ။ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူမ်ိဳး(၈)မ်ိဳးဟိပါေရ ယင္းအထဲမွာ က်ေနာ္က rakhine(arakan)လုိ.ျပန္ျဖီလုိက္ေက ဇာကရခုိင္(အာရကန္)လဲလုိ ျပန္မိန္းေက စကားရွည္လားဖုိ.ေစာ္ကုိ သိလိုိ. ယင္းပုိင္မိန္းတုိင္း အေလြတကူ ျမန္မာပါလုိ. ျပန္ျဖီမိလိုက္ေစာ္က အၾကိမ္ၾကိမ္ပါ က်ေနာ္ အဂုမွ ေနာက္တၾကီးေစာ္ ရလုိက္ပါေရ ေနာက္တစ္ခါ လူမ်ိဳးျခားတစ္ေယာက္က Where do you comefrom?လုိ.မိန္းလာေကI came from arakan country(rakhine)က်ေနာ္ရခုိင္ႏုိင္ငံက လာေစာ္ပါလုိ. ေျပာမိဖုိ.ေစာ္ ျဖီမိဖုိ.ေစာ္ အေသအခ်ာပါဗ်ာယ္ေယ.ထပ္မိန္းလာေက Our country is ensaved by burma unfairly and inhumanly and unjustly moreover they are killing ourrace as a genocide to appear from the world's map then is destroying our culture and stolen ourownLiterature.က်ေနာ္ရုိ.ႏုိင္ငံကုိ ဗမာအစုိးရက မတရား သိမ္းပုိက္ထားျခင္းျဖစ္ပါေရ က်ေနာ္ရုိ.လူမ်ိဳးကိုလည္း ကမာၻျမီပုံက ေပ်ာက္လားေအာင္ လူမ်ိဳးျပဳန္းသတ္ျဖတ္မွုတိ လုပ္နိန္ပါေရ က်ေနာ္ရို.ယုိင္ေက်းမွုု ဖ်က္စီးနိန္ပါေရ က်ေနာ္ရုိ.ပုိင္ဆုိင္ေရ ကုိယ္ပုိင္စာပီကိုသင္. ခုိးထားပါေရလုိ. ရွင္းျပဖုိ.ေစာ္က အသီအခ်ာပါဗ်ာယ္။Insie myanmar,majority of burma are very cunning like foxes and They are being ruling other races contain of our race(rakhine) rudely without developing on our country.ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ဗမာအမ်ားစုေစာ္ ျမီခြီးတိပုိင္ ေကာက္က်စ္ပနာ တုိင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္နိန္ပါေရ တုိင္းျပည္ကုိ ဖြံျဖိဳးတုိးတက္ေအာင္ လုပ္ဆာင္ျခင္း အလ်ဥ္းမရွိပဲ ရခုိင္လူမ်ိဳးအပါအ၀င္ အျခားလူမ်ိဳးစုတိကိုသင္. အုပ္ခ်ဳပ္နိန္ပါေရ။ Outside of myanmar,they are transmiting all of races of myanmar are in unity and they are trying to be developing so far as fastly as good as they do nothing for developing.ျမန္မာျပည္အျပင္ဘက္မွာက်ေက ဗမာအစုိးရေစာ္ သတင္းလြင္.နိန္ပါေရ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုတိ အားလုးံစစည္းလလုးံနန္. နိန္ထုိင္ကတ္ပါေရ ေယျပီးနာ သူရုိ.ေစာ္ ႏုိင္ငံေတာ္ တုိးတက္ဖုိ.အတြက္ ျမန္ႏုိင္သမွ် အျမန္ လုပ္ေဆာင္နိန္ပါေရလုိ. ေျပာပါေရ လက္တြိမွာက်ေက သူရို.တိေစာ္ တစ္ခုသင္. တုိးတက္ေအာင္မလုပ္ပါလုိ. ေျပာမိဖုိ.ေစာ္ အေသခ်ာပါ။
၃။ လြန္ခေရ သုးံနွစ္ေလာက္က က်ေနာ္သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ မေလးကုိ လာအလုပ္လုပ္ပါေရ သူပညာအရည္အခ်င္းကလည္း မဆိုးပါ မေလးေလဆိပ္ကို ေရာက္ေရာက္ခ်င္းေအးဂ်င္.က လာၾကိဳလုိ. ေအးဂ်င္.နန္. လုိက္ပါလားပါေရ ေအးဂ်င္.နန္. စကားစျမည္ေျပာဆိုယင္းနန္. ေအးဂ်င္.က ယင္းသူဧး အရည္အခ်င္းကို သိလားလုိ. သူေဌးဘက္ကိုိ ပုိ.ေရခါ သူေစာ္အရည္အခ်င္းသိေၾကာင္း အဂၤလိပ္စကားတတ္ေၾကာင္းကို တင္ျပပီးလုိက္ပါေရ သူေဌးကလည္း သေဘာက်ပနာ ေနာက္နိန္.ခါ က်ေနာ္ သူငယ္ခ်င္းကုိ စာရီးအလုပ္တန္းခန္.ပါေရ လာခါကေတာ. ေခၚစာမွာ ရုိးရုိးအလုပ္သမားအနိန္နန္.ပါ ေအးဂ်င္.က အေျပာေကာင္းလုိ.စာရီးခန္.ျခင္း၊ office staff(ရုးံ၀န္ထမ္း)တစ္ေယာက္ျဖစ္လားပါေရ. ယင္းသူလုပ္ေတအလုပ္(စက္ရုံ)ထဲမွာ အိႏၵိယလူမ်ိဳးအေယာက္၁၀ေလာက္ ဟိပါေရ ဗမာက ၁၉ေယာက္ ရွိပါေရ မေလးရွားက တရုတ္သူေဌးအပါအ၀င္ အိႏၵိယလူမ်ိဳးတိကပါ ယင္းသူကုိ ျမန္မာ(ဗမာ)လူမ်ိဳးလုိ.ရာ သိကတ္ပါေရ ယင္းအလုပ္ထဲမွာ လူေဟာင္းဗမာတစ္ခ်ိဳ.က သူေဌးလူယုံျဖစ္နိန္ပါေရ။ဗမာတိထဲမွာ ရခုိင္တစ္ေယာက္ ရုးံအလုပ္ကုိရလားလုိ. အေထာက္အကူရဖုိ. အကူအညီပီးႏုိင္ေရလုိ. ေက်နပ္ဂုဏ္ယူရဖုိ.အစား ရခုိင္သားတစ္ေယာက္ အထက္ကို ေရာက္လားဖုိ.ေစာ္ကို သူရုိ.ထက္သာလားဖုိ.ေစာ္ကို ေၾကာက္နိန္ကတ္ မနာလုိျဖစ္နိန္ကတ္ပါေရ.ယင္းအတြက္နန္. သူေဌးအပါအ၀င္ သူရုိ.မန္ေနဂ်ာကုိပါ က်ေနာ္သူငယ္ခ်င္းမေကာင္းေၾကာင္း ေအာက္ျခီလြတ္ဘ၀င္ျမင္္္.ေၾကာင္း မဟုတ္မတရား လိမ္ဆယ္ပနာ ေဂ်ာက္တြန္းကတ္ပါေရ ယင္းခ်င္.ေတာင္ မကသိမ္. က်ေနာ္သူငယ္ခ်င္းကို ရန္စရွာပနာ ဗမာတိ ၀ုိင္းရုိက္ကတ္ပါေရ သူေဌးလည္း ယင္းနိန္.ည သိသိခ်င္း ေရာက္လာပနာ All are myanmar.stay like family and all of young brother and elder brother.အားလုးံျမန္မာတိရာမလား မိသားစုပုိင္ ညီအစ္ကိုတိပုိင္ ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ နိန္ကတ္ပါလုိ. ေျပာပါေရ. ယင္းေနာက္ပုိင္း ဗမာတိက ျပသာနာကို ပုိၾကီးထြားလာေအာင္ လုပ္ကတ္ပါေရ သူေဌးသင္. ေျပာလုိ.မရပါဗ်ာယ္ က်ေနာက္သူငယ္ခ်င္းက တစ္ေယာက္တည္း ဗမာတိက အမ်ား အမ်ားနန္.တစ္ေယာက္ဆိုခါ သူေဌးသင္. အမ်ားစကားကုိရာ နား၀င္လားပါေရ.ေနာက္ ယင္းခ်င္.ကနိန္ က်ေနာ္သူငယ္ခ်င္းကို စာရီးအလုပ္ကနိန္ျဖဳတ္ပနာ ရုိးရိုးအလုပ္သမားနိန္ရာကို ဗမာတိနန္. တတူတူအလုပ္လုပ္ဖုိ. ခုိင္းလုိက္ပါေရ ခ်ခ်င္းေသွ်ေျပာရဖုိ.ဆုိေက စာရီးအလုပ္က ျဖဳတ္ခ်ပလုိက္ပါေရေယ ယင္းအလုပ္မွာ မိသားစုစီးပြားရီးသင္.အဆင္မေျပခါ သည္းအည္းခံပနာ ၃ႏွစ္လုးံလုးံ ဗမာတိလက္ေအာက္မွာ အလုပ္လုပ္ခရပါေရလုိ. က်ေနာ္ကို ရင္ဖြင္.ျပပါေရ.က်ေနာ္ကသင္. ဗမာဆိုေစာ္ ရခုိင္လူမ်ိဳးတိအေပၚကို သမုိင္းအဆက္ဆက္ ပုဂၢဳိလ္ရီးအရေသာ္လည္းေကာင္း၊လူမ်ိဳးရီးအရေသာ္လည္းေကာင္း ဇာခါမွ ေကာင္းက်ိဳးမပီးေရအျပင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ဒုကၡပီး နွိပ္စက္ ျပသာနာတိကို မီးခြက္ထြန္းလုိ. ရွာေရ ျမီခြီးေအာက္တန္းစား အယုတ္တမာေကာင္တိ လူမ်ိဳးတိပါလုိ.ေျပာလုိက္ပါေရ က်ေနာ္သူငယ္ခ်င္းပုိင္ အျဖစ္မ်ိဳး ေဒကမာၻျမီထက္မွာ ဗမာက ရခုိင္ကို ဒုကၡပီးနိန္ေစာ္ ဒုနန္.ေဒးပါ။တစ္ပုံတစ္ပင္ၾကီးပါ။ရခုိင္လူမ်ိဳးတိ သိကတ္ပါ သေဘာေပါက္ကတ္ပါ။ရခုိင္ျပည္မွာ ဗမာအုပ္ခ်ဳပ္နိန္လို. ႏွိပ္စက္မွုဒဏ္တိ အမ်ိဳးမ်ိဳးျပသာနာရွာနိန္ကတ္လုိ. စီးပြားရီးအဆင္မေျပကတ္လုိ. ႏုိင္ငံျခားမွာ အလုပ္လာလုပ္ေစာ္ေတာင္မွ ယင္းသူရုိ.လက္ေအာက္ရန္က မလြတ္ႏုိင္ပါသိမ္.ေယ။ေယအတြက္နန္. ရခုိင္လူမ်ိဳးတိ စည္းလုးံကတ္ပါ ဗမာနန္. မေပါင္းေက မရဆုိေရ အတြိးမ်ိဳး မမြီးကတ္ပါေက.မတတ္သာလုိ. လုပ္ငန္းခြင္တိမွာ အဆင္ေျပဖုိ.ေပါင္းသင္းရေကသင္. အလိမၼာနန္. ေပါင္းသင္းဆက္ဆံကတ္ပါ.ရႏုိင္သေလာက္ ကုိက ပညာယူပါ ကုိဘက္က မပီးပါေက. ကိုဘက္က ယင္းသူရုိ.ကုိ ပညာတစ္ခုပီးလုိက္ေက ကိုယ္ရခုိင္လူမ်ိဳးကို ဒုကၡပီးဖုိ. ပညာတစ္ခု သင္ပီးလုိက္ေစာ္နန္. တတူတူပါဗ်ာယ္ ယင္းသူရုိ.နန္.တြိလုိ. မတတ္သာလုိ. လၻက္ရည္တစ္ခြက္ တုိက္ရဖုိ. အျခီအနိန္ ၾကဳံလာေက ဆလိပ္တစ္လိပ္ တုိက္လုိက္ပါ မဟုတ္ေက ကြမ္းတစ္ယာ ေကြ်းလုိက္ပါ ယင္းလၻက္ရည္တစ္ခြက္ကုိ ရခုိင္လူမ်ိဳးတစ္ေယာက္ကုိ တုိက္လုိက္ပါ ရခုိင္လူမ်ိဳးတစ္ေယာက္ လၻက္ရည္တစ္ခြက္ ေသာက္ရပါလိမ္.ေမ.ေဘးမျဖစ္စီပါ။စစ္မွန္ေရ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္နန္. မ်ိဳးေစာင္.တရားကုိ လက္ကုိင္ထားကတ္ပါ ရခုိင္အခ်င္းခ်င္း ရုိင္းပင္းကူညီကတ္ပါ အသိပညာတိ ဖလွယ္ကတ္ပါ အနာဂတ္ ရခုိင္ေခါင္းေဆာင္တိ မကန္လုိအပ္နိန္ပါေရ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ေကာင္းစားဖုိ.ထက္ ရခုိင္လူမ်ိဳးအမ်ားေကာင္းစားဖုိ.ကို ရီြးခ်ယ္ပါ။ ကိုယ္က်ိဳးမၾကည္. အနစ္နာခံစိတ္ မြီးကတ္ပါ ရခုိင္အခ်င္းခ်င္းသည္းခံကတ္ပါ နားလည္ပီးပနာ သေဘာထား ၾကီးကတ္ပါ ေယပိုင္ဆိုေက မ်ားမၾကာခင္မွာ ဖရခုိင္ႏုိင္ငံေတာ္ ျပန္လည္ ေပၚေပါက္ လာပါလိမ္.ေမ သာယာ၀ျဖိဳးေရ ႏုိင္ငံေတာ္တစ္ခု တည္ေဆာက္ကတ္ပါဖုိ.လုိ. အၾကံျပဳပါသည္.(ရြီေျမာက္ဦး-ခုိင္ေက်ာ္ဆန္း)
