ရခုိင္သား တစ္ေယာက္ေရ ရခုိင္သမ အနည္းဆုးံ ၂ ေယာက္ ေလာက္ ယူသင္.ပါေရလုိ. အဆုိျပဳခ်င္ပါေရ။ေဒအဆုိျပဳခ်က္ေစာ္ ရခုိင္သမတိကို ေစာ္ကားျခင္း တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ကို ေဖာက္ဖ်က္ျခင္း မဟုတ္ပါ။မၾကာေရ ႏွစ္အတြင္းမွာ ရခုိင္လူမ်ိဳး ရခုိင္မ်ိဳးဆက္ ပ်က္ျပဳန္းလားဖုိ. ေပ်ာက္ျပားလားဖုိ. အျခီအနီမွာ ေရာက္နိန္ပါေရ။ရခုိ္င္သမ ႏွစ္ေယာက္ ေလာက္ ယူေကေလ. သားသမီးေတာ. လုးံ၀ ယူရပါဖုိ.။မယားႏွစ္ေယာက္ယူေက ရခုိင္အစုိင္အလာတိကုိ ဖ်က္ေတ မေကာင္းလုိ. ထင္ျမင္ပါေက သားသမီးတိ အမ်ားၾကီး ယူပီးကတ္ပါ။အဂုေခတ္ ရခုိင္တိက သားသမီး အမ်ားၾကီး မယူကတ္ေစာ္တိကို ျမင္နိန္ရလုိ. မိန္းမတစ္ေယာက္က သားသမီးအမ်ားၾကီးယူေက မေကာင္း ေဒေလာက္ထိ ကုိယ္ခႏၶာက မခံႏိုင္လုိ. ေျပာနိန္သံတိကို ၾကားခ ၾကားနိန္ရလုိ. မယား ႏွစ္ေယာက္ယူဖုိ. တင္ျပရျခင္းျဖစ္ပါေရ။အနည္းဆုးံ ရခုိ္င္သမတစ္ေယာက္က သားသမီး ၅ေယာက္ေလာက္စီ ယူကတ္ရပါဖုိ.။ကုိယ္ရုိ.ေတာင္ စားဖုိ.အႏုိင္ႏုိင္ သားသမီးတိကို ဇာပိုင္ေကြ်းဖုိ.ေလးလုိ. ေစာတက တက္ကတ္ပါဖုိ.လား တက္လုိ.ရပါေရ။တစ္ခုသင္. မစုိးရိမ္ကတ္ပါေက. အဆင္ေျပလားပါလိမ္.ေမ။အနီးစပ္ဆုးံ ဥပမာတစ္ခုကို ေျပာပါေမ။စစ္ေတြျမိဳ.မွာ ကုလားတိလည္း မကန္ပါ။အရင္ခါက ေဒေလာက္ မဟိန္.ပါ။မမ်ားပါ။ကုလားတစ္ေယာက္ေစာ္ မယား အနည္းဆုးံ ၂ေယာက္စီ ယူကတ္ပါေရ။သားသမီးတိလည္း ၾကက္ေသွ်တိ ေပါက္ေတပုိင္ ျပဳတ္ကနဲ ျပဳတ္ကနဲ. တစ္ႏွစ္မွာ တစ္ေယာက္ေလာက္က်စီ ယူကတ္ပါေရ။စေကေသွ်ေလာက္ အရြယ္ေရာက္ ၈ႏွစ္ ၉ႏွစ္ေလာက္ ေရာက္လာေက ဇ်ီးကို လႊတ္ကတ္ပါဗ်ာယ္။ယင္းကုလားေသွ်တိ/ကုလားမေသွ်တိေရ ယင္းပုိင္နန္.ပင္ ဇ်ီးမွာလုပ္ယင္း ဇ်ီးမွာပင္ ၾကီးကတ္ပါေရ။ေနာက္ အရြယ္ေရာက္ လူပ်ိဳ အပ်ိဳျဖစ္လာကတ္ေက အိမ္ေထာင္ျပဳ သားမြီးအလုပ္ကို ဆက္ခံ ထိန္းသိမ္းကတ္ပါဗ်ာယ္။ရခုိင္သား မ်ိဳးခ်စ္ေတဆုိေစာ္ ေဒနိန္ရာမွာ အလကားလုိ.ရာ ေျပာခ်င္ပါေရ။ဇာျဖစ္လုိ.ေလး ဆုိပါေက ကုလားက သူရုိ.လူမ်ိဳးတိကုိရာ အယူမ်ားကတ္ပါေရ။လူမ်ိဳးျခားကုိ ယူခကတ္ေကေလ. ယင္းလူမ်ိဳးျခားကို သူရုိ.လူမ်ိဳးဘက္ကုိ ဆဲြသြင္းကတ္ပါေရ။အစီလမ္ဘာသာကို မကိုးကြယ္ မနိန္ရ ကိုးကြယ္ခုိင္းပါေရ။မြီးလာေရ သားသမီးတိကုိ သူရုိ.လူမ်ဳိးမွ သူရုိ.လူမ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ ဆဲြသြင္းကတ္ပါေရ။ဘုရားပုံတိကုိ နင္းခုိင္းေရ။အစြန္းေရာက္ေတ ဘာသာလုိ.လည္း ေျပာကတ္ပါယင္.။က်ေနာ္က ယင္းသူရုိ.ဘာသာကုိ တင္ျပလုိျခင္း မဟုတ္ပါ။ရခုိင္လူမ်ိဳး မေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ အေကာင္းဆုးံ ထိန္းသိမ္းနည္း လူမ်ိဳးျပန္.ပြား မ်ားျပားစီေရနည္းကို စုိင္းစား တိြးေတာပနာ တင္ျပျခင္း ျဖစ္ပါေရ။ဘဂၤလားျပည္နယ္မွာ ဘဂၤလားလူမ်ိဳး ၁၀၃သန္း ဟိန္.ပါေရ။ရခုိင္က လူဦးေရ ၃သိန္းေက်ာ္ ၄သိန္းနီးပါးေလာက္ရာ ဟိန္.ပါေရ။အဂု လတ္တေလာ ဘဂၤလားနယ္စပ္မွာ ဘဂၤလားကုလားတိက ရခုိင္လူမ်ိဳးတိကို လူမ်ိဳးရီးအရ အႏုိင္က်င္.ေစာ္ကားပနာ ညည္.တိုင္ေက ၀င္ပနာ ရခုိင္ရြာတိကို မီးတုိက္ လူသတ္ အေလာင္းေကာင္ေဖ်ာက္ပနာ လက္စတုးံ သတ္နိန္ကတ္ပါေရ။ေဒသွ်င္.တိေစာ္လည္း ရခုိင္က လူဥဴးေရ နည္းေစာ္က တစ္ေၾကာင္း၊အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ မဟိန္.ေစာ္ကတစ္ေၾကာင္း။ရခုိင္ရုိ.ဘ၀ တိြးေလ တိြးေလ ကေကာင္း သနားစရာ ေကာင္းပါေရ။အနာဂတ္ဆုိေစာ္ ၾဟာ(ရွာ)လုိ.မရေရပုိင္ ေပ်ာက္ဆုးံနိန္ပါေရ။ရခုိင္ေျပမွာ ၾကည္.လုိက္ေတအခါလည္း ဗမာနယ္ခ်ဲရုိ.အုပ္ခ်ဳပ္မွုေၾကာင္. ရခုိင္သားတိဘ၀ အဘက္ဘက္က ယုိယြင္းပ်က္စီးပနာ ကုန္းေကာက္စရာ မဟိန္.ေအာင္ မဲြျပာ က်နိန္ကတ္ပါေရ။ကေကာင္းရင္နာစရာ ေကာင္းပါေရ။ျပည္ေပ်ာက္ လူမ်ိဳးေပ်ာက္ ဘ၀ကို ေရာက္ရကိန္း ဆုိက္နိန္ပါဗ်ာယ္။၁၁၄၆ ျပာသုိလျပည္.ေက်ာ္ ၇ရက္ မွာ ဗမာဘုရင္ ေမာင္၀ုိင္းရာ မက်ဴးေက်ာ္ မသိမ္းပုိက္ခေက ရခုိင္လူမ်ိဴးနန္. ရခုိင္ေျပ ဗမာလက္ေအာက္ ဗမာအုပ္ခ်ဳပ္မွု ေအာက္မွာ မဟိန္.ခေက ရခုိင္လူမ်ိဳးရုိ. ေဒပုိင္ အျဖစ္ဆုိးမ်ိဳးတိနန္. ၾကံဳလီပါဖုိ.မဟုတ္။အဂု ကုလားတိ ပုိင္ေရလုိ. အသွ်င္ခံထားေရ ဘဂၤလားေျပနယ္ေစာ္လည္း ရခုိင္ပုိင္ရာ ျဖစ္လီပါဖုိ.။ရခုိင္အခ်င္းခ်င္း တစ္ကုိယ္ေတာ္ ေကာင္းစားမွု မနာလုိ မရွုစိမ္.မွုကို ထားပနာ အသားေထ.က ေလာက္ထြက္ခလုိ. ငသံေတြရုိ. သစၥာေဖာက္ခလုိ. ေဒပုိင္အျဖစ္ဆုိး ၀ဋ္ၾကြီးတိနန္. ၾကဳံကတ္ရေစာ္ပါ။ရခုိ္င္ေျပမွာ လူဦးေရ ၃၈၈၃၃၃၀ ဟိန္.ေစာ္မွာလည္း ကုလားက ၁သန္းေက်ာ္ေလာက္ ဟိန္.ပါဖုိ.လား မသိပါ။မၾကာမီအတြင္း ေဒပုိင္ပုံစံမ်ိဳးနန္.ရာ ခရီးဆက္နိန္ကတ္ေက ရခုိင္ျပည္နန္. ရခုိင္လူမ်ိဳး ေပ်ာက္လားပါလိမ္.ေမ။ဗမာက အုပ္ခ်ဳပ္။ကုလားက နယ္ျမီလုနန္. ရခုိင္က ဗမာနန္. ကုလားၾကားမွာ ပဲေလွာင္ၾကားမွာ ဆားညွပ္ေတပုိင္ တစ္ခုေလ.အဖတ္ဆယ္လုိ. ရလီဖုိ.မဟုတ္ပါဗ်ာယ္။ရခုိင္သား/ရခုိင္သမတိ စုိင္းစားကတ္ပါ။ရခုိင္မ်ိးဆက္သစ္တိအတြက္ဆုိေရ စိတ္ေသွ်တစ္ခုနန္. တနားေသွ် နိန္ရေရ ဘ၀မွာ ကုိတစ္ေယာက္တည္း ဘ၀မွာ သာယာဖုိ. ေပ်ာ္ရြင္ဖုိ. တစ္ခုတည္းကိုေဂ်း ၾကည္.မနိန္ကတ္ပါေက.။ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလည္း ဗမာက လူဥဴးေရ အမ်ားဆုးံျဖစ္လုိ. လူမ်ိဳးၾကီးခံပနာ လူတြင္က်ယ္ လုပ္နိန္ကတ္ပါေရ။တစ္ျခားလူမ်ိဳးစုတိကို မတူမတန္သေဘာထားပနာ အာဏာရွင္ဆန္ဆန္နန္. မႊီခ်င္တုိင္း မႊိပနာ လုပ္ခ်င္တုိင္း လုပ္နိန္ကတ္ပါေရ။ရခုိင္သမ ရခုိင္သား အခ်ိဳ.လည္း ဗမာကို အထင္ၾကီး ဗမာမွုျပဳလုိ. ရခုိင္လူမ်ိဳး ရခုိင္ဆုိေရ အသိစိတ္ဓာတ္တိ ေပ်ာက္ျပားပနာ က်ီးေယာင္ေဆာင္ေရ ေဒါင္းတိပုိင္ ဗမာနယ္ခ်ဲတိက ရခုိင္က ရခုိင္ကုိ တန္ဖုိးမထားေအာင္ ကုိယ္လူမိ်ဳးကို ကုိယ္အထင္မၾကီးေအာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး နည္းဗ်ဴဟာ ေပၚလစီတိ သုးံပနာ ဖ်က္စီးနိန္ကတ္ပါေရ။ေဒသွ်င္.တိကို ရခုိင္လူမ်ိဳးတိ အနိန္နန္. ေက်ာ္လႊားႏုိင္ဖုိ. ခုိင္မာေရ စိတ္ဓာတ္အျပည္.နန္.ဗမာ၀ါးမ်ဳိမွုေအာက္က ရုန္းထြက္လုိေရ စိတ္ဓာတ္တိ ဟိန္.ပနာ ရုန္းထြက္ကတ္ဖုိ.လုိပါေရ။ရခုိင္သမတိလည္း ကုိယ္ရုိ.ရခုိင္လူမ်ိဳးျဖစ္ေတ ရခုိ္င္သားတိကုိလည္း ယုံၾကည္မွု နားလည္မွု ဟိန္.ကတ္ဖုိ.လုိအပ္ပါေရ။ရခို္င္သားတိကလည္း ရခုိင္သမတိကို ေမာင္ႏွမ သြီးသား ရင္းခ်ာတိပိုိင္ ေစာင္.ေရွာက္ကတ္ဖုိ. ထိန္းသိမ္းပီးကတ္ဖုိ. အျမင္မေတာ္ေရ ပုံစံမ်ိဳးတိ နိန္ရာ မက်ေစာ္တိကို ျမင္ေက ငါ.နန္.မဆုိင္ ဆုိေရ အသိစိတ္ဓာတ္တိကို ေဖ်ာက္ဖ်က္ပနာ လမ္းညြန္ျပသဖုိ.နန္. ရခုိင္သမတိ အားကုိးယုံၾကည္ရေလာက္ေအာင္လည္း နိန္ရာမွန္ မွုမွန္ နိန္တတ္ ထုိင္တတ္ဖုိ.လည္း လုိပါေရ။ေယပုိင္ ပုံစံမ်ိဳးနန္.ရာ ခရီးဆက္လားေက ေနာက္ မၾကာေရ အခ်ိန္မွာ ရခုိင္အခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ၾကည္.ယုံၾကည္မွုကို ရလုိ. စည္းလုးံမွုကို ရလာေက ရခုိ္င္နုိင္ငံနန္. ရခုိင္လူမ်ိဳး ကမာၻျမီပုံမွာ အသစ္တစ္ဖန္ ေပၚေပါက္လာပါလိမ္.ေမ။ခိုိင္မာေရ အင္အားစိတ္ဓာတ္တိနန္. ရခုိင္ႏုိင္ငံေတာ္ကုိ တည္ေဆာက္လုိ. တနိန္.ျဖစ္လာေက အဂု ဘဂၤလာေျပလုိ. ေခၚေရ ရခုိင္ဘုရင္တိ ပုိင္ခေရ ဘဂၤါ၁၂ျမိဳ.နန္. သက္ေထာင္၊ျမဳ.ေထာင္၊ဖလံေထာင္ရုိ.ေရလည္း ရခုိင္ပုိ္င္ မျဖစ္လာနုိင္ပါလုိ. တပ္အပ္မေျပာႏုိင္ပါေၾကာင္း ဆႏၵျပဳရင္း(ရြီေျမာက္ဥဴး-ခုိင္ေက်ာ္ဆန္း)
